Słowa w Scrabble – 10 słów, jakich nie ułożycie

Polski słownik Scrabble, Literaków, Słowotoku i innych gier słownych zawiera w zależności od wersji nawet 3 ponad miliony słów, a mimo to wciąż wiele z nich pozostaje niedopuszczalnych w grze. Czasami są to wyrazy z liter, których zabrakło poprzez niedopatrzenie czy to autorów bazy danych czy językoznawców (bo to na podstawie oficjalnie wydanych publikacji tworzone są internetowe słowniki). Czasami nie zdążyły się one jeszcze przebić do mainstreamu, a czasami powodów ich nieobecności można się tylko domyślać. Oto nasze TOP10 słowa w Scrabble, których nie ułożycie (a szkoda).

1. Ameryka
   To raczej oczywiste, że słowo to nie może występować w Scrabble jako nazwa własna. Przyjęło się jednak, że tym wyrazem określa się również zachwyt. „Ameeeeryka” – każdy z nas słyszał użycie tego słowa z liter w tym kontekście co najmniej kilka razy. Stety czy niestety słownik Scrabble i Literaków nie uznaje go za poprawne i wymienia jedynie „Amerykę” jako kontynent. W takim wypadku z założenia jest ono niedopuszczalne we wszelkich grach słownych.
2. Koronawirusowy
   Długo zastanawiałem się, czy umieścić to słowo na tej liście. Wprawdzie już znajduje się w słowniku, jednak jeszcze ledwie dwa miesiące temu, kiedy było używane we wszelkich możliwych konfiguracjach w całej Polsce, jeszcze nie można było go układać w oficjalnych rozgrywkach. Nie, żeby jego długość pozwalała na częste wykorzystywanie, niemniej warto wiedzieć, że istnieje.
3. Grażyna
   Gdyby słowami dopuszczalnymi nie były: janusz, seba i karyna, wcale nie dziwiłby mnie brak grażyny. W kontekście ich obecności brak tak popularnego określenia może jednak zaskakiwać. Słowo to to określenie typowej przedstawicielki pokolenia boomersów, kobiety w wieku około 48-70 lat. Jego wydźwięk jest prześmiewczy, jednak nie wydaje się ono aż tak pejoratywne jak jej męski odpowiednik – janusz. Niestety, grażyną partii Scrabble nie wygracie.
4. Cringe
   Jeżeli jesteśmy już przy słowach, jakie popularność zdobyły w ostatnich latach, nie można zapomnieć o cringu. Niestety, do tej pory określenie to nie znalazło się w żadnym oficjalnym słowniku języka polskiego, wciąż nie znajduje się więc na scrabblowej liście dopuszczalności. To samo dotyczy spolszczonej wersji słowa – „krindż”, używanego niemal tak samo często jak bezpośrednio zapożyczony z języka angielskiego odpowiednik.
5. Growy
   Jak pisać o grach komputerowych, nie mogąc używać przymiotnika od przedmiotu dyskusji? To pytanie zadają sobie redaktorzy niejednego serwisu internetowego. Ostatecznie używamy określenia, które z punktu widzenia oficjalnej polszczyzny nie istnieje. Ale skoro tak, nie można go układać w Scrabble ani innych podobnych grach słownych… No chyba, że liczymy na wyrozumiałość drugiego gracza, który nie sprawdzi tego słowa z liter w Scrabble.
6. Bezczelnik
   Dawniej określało się tak osoby wyjątkowo złośliwe, wredne czy po prostu bezczelne. Zostało ono utworzone na dokładnie takiej samej zasadzie jak wciąż popularny okrutnik. Niestety, bezczelnik nie doczekał się obecności w najnowszej liście dopuszczalnych słów. Aż chciałoby się powiedzieć – co za bezczelnik z tego słownika!
7. A propos
   Słowami, jakich nie można ułożyć w Scrabble (przynajmniej, jeżeli nie chce się narazić na sprawdzenie i tym samym utratę kolejki) są wyrażenia dwu- lub więcej członowe. Mydła (czyli kartonika pozbawionego jakiegokolwiek znaku) można używać jako dowolnej litery, nie zaś jako przerwy. W związku z tym nie sposób stworzyć z dostępnych płytek określeń dwuwyrazowych. Jeżeli zaś żaden z jego elementów (w tym przypadku samo „propos”) nie funkcjonuje jako oddzielne słowo, nie można układać również jego.
8. Utopiec
   Słownik długo nie był łaskawy dla fanów fantastyki. Po wielu latach w końcu pojawił się w nim ent, wcześniej hobbit, a ostatnio wiedźmin i wiedźminka. Dziś znajduje się tam naprawdę wiele określeń zapożyczonych z literatury, film i gier o tematyce fantasy i science fiction. Brak utopca to jednak bolesna strata dla fanów szczególnie growego „Wiedźmina” (bo w literaturze Sapkowskiego pojawiał się on rzadziej, a w folklorze). Tym bardziej, że to słowo stosunkowo łatwe do ułożenia. Niewielkim pocieszeniem dla fanów Geralta może być brak również tak, zdawałoby się, oczywistych słów jak postapo czy postapokalipsa. Mimo wszystko więcej argumentów przemawia za utopcem – w końcu wiele stuleci przed premierą zbioru opowiadań i sagi Sapkowskiego te mityczne stworzenia pojawiały się mitologii słowiańskiej. A ich spotkanie miało według mieszkańców ówczesnej Polski wcale nie być tak rzadkie.
9. Pięćdziesięciogroszówka
   Słowo to, oznaczające oczywiście polską monetę o nominale pięćdziesięciu groszy, jest teoretycznie dopuszczalne użycie tego słowa w Scrabble czy Literakach. Niestety w praktyce nie da się go tam ułożyć. Teoretycznie można na nie natrafić w Słowotoku. Przy polu o wymiarze 5×5 płytek może się znaleźć miejsce nawet dla wyrazu 25-literowego. To jednak wciąż tylko teoretyczna możliwość, w praktyce, jak określiłby to jeden z polskich poetów, pięćdziesięciogroszówka to słowo nieukładalne.
10. Pudzian
    Na koniec pół żartem, pół serio, słowo, które znamy jako pseudonim najsłynniejszego polskiego siłacza, a aktualnie zawodnika MMA. Przez niemal dwie dekady jest ono używane potocznie jako określenie kogoś wyjątkowo silnego, prezentującego okazałą muskulaturę. Niestety, chociaż znalazło się ono w jednym ze słowników slangu młodzieżowego, wciąż nie jest dopuszczalne w grach i brakuje tego słowa w Scrabble. A szkoda, przecież zakończenie rozgrywki „pudzianem” byłoby naprawdę potężną zagrywką!